Pazar Yeri Tekniği


Ders işlenişi sırasında sorulan sorulara genellikle sınırlı sayıda öğrenci cevap verir ve bu öğrencilerin yanıtları alındıktan sonra derse kaldığı yerden devam edilir. Verilen yanıtlar yeterli sayıda olmadığı için öğrenciler birbirlerinin görüşlerini tam anlamıyla öğrenememiş olur. Belirli sayıda ve genellikle aynı öğrencilerin kendini ifade edebildiği bu ders ortamında diğer öğrenciler pasif bir dinleyici olarak derse katılmaya çalışırlar. Bu şekilde yürütülen bir öğretim sürecinin her öğrenciye yeterli katkıyı sağlamayacağı söylenebilir.

Öğrencilerin ders içerisinde sürece aktif olarak katıldıklarında ve birbirleriyle etkileşim içinde olduklarında daha iyi öğrendikleri bilinmektedir. Etkileşime dayalı bir öğrenme ortamı oluşturabilmek için derslerin işlenişinde aktif öğrenme tekniklerinden yararlanılması oldukça önemlidir. “Pazar Yeri” tekniği ders içerisinde öğrenciler arasında etkileşim sağlama adına kullanılabilecek aktif öğrenme tekniklerinden biridir. Tekniğin uygulama aşamalarını kısaca şu şekilde aktarabiliriz.

Tekniğin uygulamasına bir soru ile başlanır. Soru sorulduktan sonra öğrencilerin soru ile ilgili görüşlerini yazabilmeleri adına onlara küçük bir not kâğıdı dağıtılır. Öğrenciler belirlenen süre içerisinde yanıtlarını yazdıktan sonra not kâğıtlarını yakalarına yapıştırarak veya ellerinde karşıdan görünecek şekilde tutarak sınıf içerisinde dolaşırlar. Dolaşırken birbirlerinin yanıtlarını okurlar. Eğer verilen yanıtlar karşılıklı beğenilirse kartlar değişilir. Belirlenen süre içinde sınıfta dolaşmaya ve yanıt kâğıtlarını değişmeye devam edilir. Süre sonunda öğrencilerden sorulan soru ile ilgili hangi bilgileri öğrendiklerini ve bu bilgileri hangi arkadaşlarından öğrendiklerini anlatmaları istenir.

Belirlenen süre içerisinde sorulan soruya yönelik verilen farklı cevapların öğrenciler arasında konuşulması, verilen cevapların karşılaştırılıp değerlendirilmesi tekniğin güçlü yönleri olarak gösterilebilir. Tekniğin etkisini artıma adına uygulama sırasında bazı noktalara dikkat edilmesi gerekmektedir. Özellikle küçük sınıflarda öğretmenin de hazırladığı bir not kâğıdı ile sürece katılması önemlidir. Ayrıca kart değişimleri tamamlandıktan sonra öğrencilerden kartları neden değişip değişmediklerini anlatmaları istenmelidir. Bu aşamada yapılacak değerlendirmeler konunun önemini vurgulama veya yanlış öğrenmeleri belirleme adına kritik öneme sahiptir. Bu yüzden özellikle tekniğin değerlendirme bölümüne yeterli zaman ayrılmalıdır. Değerlendirme süreci tamamlandıktan sonra not kâğıtları sınıf panosunda sergilenebilir.

Pazar yeri tekniği, yapılacak ders planlamasına göre her ders ve konuda rahatlıkla uygulanabilecek bir tekniktir. Farklı dersler açısından tekniğin uygulamasını şu şekilde örneklendirebiliriz:

Ø Hayat bilgisi dersinde “Sağlıklı olmak için nelere dikkat etmeliyiz?” sorusu sorulup öğrencilerden dağıtılan kartlara görüşlerini yazmaları istenebilir. Öğrenciler sağlıklı yaşamın; beslenme, uyku düzeni, spor yapma, kişisel bakım gibi farklı boyutları ile ilgili cevaplar yazacaklardır. Kart değişimi sırasında öğrenciler konu ile ilgili farklı cevaplarla karşılaşıp konu ile ilgili bilgilerini genişleteceklerdir.

Ø Türkçe dersinde öğrencilerden yeni öğrendikleri kelimeleri cümle içinde kullanmaları istenebilir. Daha sonra öğrenilen kelimelerle ilgili kurulan cümleler pazar yerinde değerlendirilir. Öğrenciler bu sayede bir kelimenin farklı cümlelerdeki kullanımını görmüş olurlar.

Ø Matematik dersinde öğrencilerin farklı problem çözümlerini görebilmeleri adına pazar yeri tekniğinden yararlanılabilir. Öğrenciler çözüm kartlarını birbirlerine gösterip sorulan problemle ilgili farklı çözüm yollarını görebilirler. Ayrıca çözümle ilgili yaptıkları hataları farklı çözüm yolları ile karşılaştırıp daha kolay fark edebilirler.

Ø Görsel sanatlar dersinde bir hikâye okunup öğrencilerden hikâyede fiziksel özellikleri anlatılan kahramanın resmini çizmeleri istenebilir. Öğrenciler yaptıkları çizimleri birbirlerine gösterip hikâyede anlatılan özelliklere uygun olup olmadığını değerlendirebilirler.

Aktif öğretim tekniklerine zaman kaybına neden oldukları gerekçesi ve kalabalık sınıflarda uygulanışlarının zor olması nedeniyle mesafeli yaklaşılmaktadır. Her öğretim tekniği; dersin ve grubun özelliklerine göre esnetilebilir, bazı aşamaları değiştirilerek kolayca uygulanabilir. Pazar yeri tekniği, bu anlamda küçük değişikliklerle etkili öğrenme ortamları oluşturma adına tercih edilecek bir öğretim tekniğidir.


Yorumlar