Derslerde Çocuk Kitaplarından Nasıl Yararlanılır?


    Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırma konusunda yapılan hatalardan biri de kitap okuma çalışmalarının belli saatlere ve mekânlara hapsedilmiş olmasıdır. Kitap okuma çalışmaları için genellikle evde ödevlerden arta kalan zamanlar, okulda ise “okuma saati” adı verilen özel zaman dilimleri kullanılmaktadır. Bu şekilde yapılan kitap okuma çalışmaları ile kitapların günlük hayatla bağlantısı koparılmakta ve çocukların kitap okuma çalışmalarını belli zaman ve mekanlarda yapılan farklı bir faaliyet olarak görmelerine neden olmaktadır. Kitapların bu şekilde algılanmasının kitap okuma konusunda ön yargı oluşturacağı bilinmelidir. Bu duruma engel olma adına kitapların okulda ders saatleri içerisinde daha çok gündeme getirilmeleri oldukça önem taşımaktadır.
    Çocuklar okulda bulundukları zamanın büyük bir bölümünü derslerde geçirmektedirler. Bu anlamda ders saatleri kitap okuma konusunun daha çok desteklendiği zamanlar olmalıdır. Bunu sağlayabilmek için çocuk kitapları ile ders içeriklerinin ilişkilendirilmesi önemlidir. Bu sayede hem kitapların ders içeriklerini desteklemesi sağlanmış olacak hem de kitaplar okul saatlerinde daha çok gündeme getirilecektir. Sadece planlanan belli özel saatlerde okuma çalışması yapmak yerine her ders içeriğinde kitapların kullanıldığı anlar oluşturulabilir. Bu sayede çocuklar okudukları çocuk kitaplarını birer kaynak olarak kullanmayı da öğreneceklerdir. Çocuklar kitapları kaynak olarak kullanmayı öğrendikçe günlük hayattaki sorunlarını çözme adına kitaplardan yararlanmayı daha çok tercih edeceklerdir. Bu uygulama ile kitaplar çocukların öncelik sırasında daha üst sıralara yükselecektir.
    Çocuk kitapları üzerine araştırma yapıldıkça ders kazanımları ile ilişkilendirebilecek çok sayıda çocuk kitabının olduğu görülecektir. Örneğin, Hayat Bilgisi, “HB.3.2.4. Evde üzerine düşen görev ve sorumlulukları yerine getirir.” kazanımı Meg Rosoff tarafından yazılan Bilge Köpek Yeni Evinde kitabı ile rahatlıkla ilişkilendirilerek aktarılabilir. Ders girişinde, belirtilen kitapta yer alan ailenin evde iş bölümü sırasında bazı sorunlar yaşadığı vurgulanır ve kitap içerisinden seçilen bölümler öğrencilere okutulur. Okuma çalışması tamamlandıktan sonra aile içinde hangi bireylerin sorumluklarını yerine getirmediği ile ilgili küçük bir tartışma yapılabilir. Bu bölüm aracılığı ile evde aile bireylerin almaları gereken sorumluluklar vurgulanmış olur. Daha sonra kahramanımız Merlin’in sorunu çözme adına yaptıklarını anlatan bölüm öğrencilere okutulup aile içinde alınabilecek sorumluluklar üzerine bir değerlendirme yapılabilir. Örnekte Hayat Bilgisi dersi ile ilgili bir kazanımın bir çocuk kitabı ile nasıl ilişkilendirilebileceği gösterilmiştir.
    Aşağıda diğer ders kazanımları ile ilişkilendirilen çocuk kitaplarına ait bazı örnekler verilmiştir. Ders ve kazanımın türüne göre yukarıdaki örnekte verilen uygulamaya benzer ders işlenişleri kurgulanabilir.
    Matematik dersi, “M.1.1.1.3. 100’e kadar (100 dâhil) ileriye doğru birer, beşer ve onar ritmik sayar.” kazanımı Barbara de Rubertis tarafından yazılan Bora’nın Pazar Heyecanı adlı kitabı ile,
    Sosyal bilgiler dersi, “SB.4.1.4. Kendisini farklı özelliklere sahip diğer bireylerin yerine koyar. Margaret Davidson tarafından yazılan Louis Braille (Görmezlerin Kitap Okumasını Sağlayan Çocuk) kitabı ile,
    Fen bilimleri dersi “F.4.6.1.2. Yaşam için gerekli olan kaynakların ve geri dönüşümün önemini fark eder.” kazanımı Anne Fine tarafından yazılan Çöpten Hazine kitabı ile,
    Görsel sanatlar dersi, “G.3.3.6. Sanat eserinin bir değere sahip olduğunu fark eder/kavrar.” Peter Reynolds’ın Mış Gibi kitabı ile,
    Türkçe dersi, “T.1.4.3. Hece ve kelimeler yazar.” kazanımı Peter Reynolds tarafından yazılan Kelime Koleksiyoncusu kitabı ile ilişkilendirilebilir.
    Verilen bu örneklerin sayısını çoğaltabilirsiniz. Tabii bu ilişkilendirmeyi yapabilmek için öğretmenlerin de çocuk kitapları okumaları oldukça önemlidir. Eğer gerçekten çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmak isteniyorsa bunun için ders saatlerinin çok uygun zamanlar olduğu bilinmelidir. Kitap okuma alışkanlığı kazandırma sürecinin de tıpkı harf öğretim süreci gibi ancak planlı çalışmalarla kazandırılabileceği unutulmamalıdır.

Yorumlar

  1. Tespitleriniz yol gösterici nitelikte. Tebrikler ve teşekkürler Enes Hocam.

    YanıtlaSil
  2. Emeğinize sağlık değerli hocam.. Çok güzel bir yazı olmuş

    YanıtlaSil
  3. Ahmet hocam çok teşekkür ederim.

    YanıtlaSil

Yorum Gönder